Antwoord op de meest gestelde vragen naar aanleiding van uitzending Kassa

Zaterdag 29 maart besteedde het tv programma Kassa aandacht aan het handhaven bij permanente bewoning van recreatiewoningen. In dit bericht leest u de antwoorden op de meest gestelde vragen die wij naar aanleiding van deze uitzending hebben ontvangen.

De gemeente Schouwen-Duiveland is wettelijk verplicht om vastgesteld beleid uit te voeren en tegen overtredingen op te treden. Permanente bewoning van recreatiewoningen is in strijd met het bestemmingsplan. Al sinds 2003 geldt een zogenaamd ‘uitsterfbeleid’: bestaande gevallen worden beëindigd en nieuwe gevallen worden actief gehandhaafd. We doen dat zorgvuldig en met oog voor persoonlijke omstandigheden, maar we kunnen en mogen niet selectief handhaven.

De gemeente is verplicht om te controleren of recreatiewoningen ook echt als recreatiewoning gebruikt worden. Deze controles worden uitgevoerd door toezichthouders op basis van wettelijke bevoegdheden. Zij mogen bijvoorbeeld het terrein betreden, mits dit gebeurt binnen de regels van de Algemene wet bestuursrecht. Zij mogen zich in burger kleden en hoeven zich niet vooraf te melden. Onze toezichthouders betreden het erf of de tuin alleen wanneer dit noodzakelijk is voor de controle. Dit is bijvoorbeeld wanneer andere manieren om duidelijkheid te krijgen, zoals contact met de bewoners, onvoldoende resultaat opleveren. We geven altijd de voorkeur aan samenwerking en open communicatie met betrokkenen. Het betreden van een woning mag alleen met toestemming of een machtiging. We begrijpen dat dit indringend kan voelen, maar het toezicht wordt zorgvuldig en proportioneel uitgevoerd.

Ja, dat is er zeker. In handhavingstrajecten geven we bijvoorbeeld ruime begunstigingstermijnen (vaak een jaar), zodat bewoners tijd hebben om een oplossing te vinden. In individuele gevallen worden betalingsregelingen getroffen en denken we actief mee over alternatieven. Tegelijkertijd moeten we als gemeente gelijke behandeling garanderen en het beleid rechtvaardig uitvoeren. 

De commissie bezwaarschriften vond dat het handhavingsbesluit beter onderbouwd had moeten worden, vooral vanwege de ingrijpende gevolgen voor de familie Bos. Het college moest in het besluit duidelijker uitleggen waarom deze maatregel passend en nodig was. Daarom heeft de commissie geadviseerd om het besluit te herzien en met een sterkere motivatie te komen.

Belangrijk is dat de commissie er ook bij heeft gezegd dat het besluit in de kern wél mocht worden genomen. Oftewel: de commissie vond het besluit niet onrechtmatig, maar vond dat het beter moest worden uitgelegd. Het college heeft dat advies serieus genomen en het besluit aangepast met een uitgebreidere toelichting. Daarmee is het advies dus opgevolgd, en is tegelijk vastgehouden aan het belang van handhaving in deze situatie.

Er wordt gesproken over landelijke regelgeving die onder voorwaarden permanente bewoning in bepaalde situaties zou kunnen toestaan. Maar deze regels zijn nog niet vastgesteld, de voorwaarden zijn onbekend en er is nog geen ingangsdatum. Zolang daarover geen duidelijkheid is, moeten wij het bestaande beleid blijven uitvoeren. Dat wordt ook bevestigd in een recente uitspraak van de Raad van State (ECLI:NL:RVS:2025:854).

Nee, daar is op dit moment geen juridische basis voor. Wij zijn als gemeente gehouden aan de wettelijke verplichting om vastgesteld beleid uit te voeren en – indien nodig – daarop te handhaven. De gemeente is verplicht om tegen overtredingen zoals permanente bewoning handhavend op te treden. Er wordt wel gesproken over nieuwe landelijke regels die permanente bewoning onder voorwaarden mogelijk zouden maken, maar die zijn nog niet vastgesteld. Zolang de inhoud en ingangsdatum van die regels onbekend zijn, moet de gemeente het huidige beleid blijven uitvoeren. Dat is ook bevestigd door de recente uitspraak van Raad van State.

We hebben momenteel 45 adressen in beeld inzake strijdig gebruik van recreatiewoningen.

Er is binnen de gemeente Schouwen-Duiveland sprake van een tekort aan bepaalde woningen. Vooral betaalbare woningen zijn moeilijk te vinden. Het toevoegen van recreatiewoningen aan de voorraad van permanente woningen biedt hier echter geen directe oplossing voor. Dit komt voornamelijk omdat dat de waarde van een recreatiewoning aanzienlijk zou stijgen als het een permanente bestemming zou krijgen. Hiermee is de kans groot dat veel van die woningen (met name vrijstaande woningen) in dat geval niet als betaalbaar aangemerkt zouden kunnen worden. Verder geldt dat een permanente woning aan strengere bouweisen moet voldoen dan een recreatiewoning, Deze woningen voldoen in veel gevallen daar ook niet aan. Het omgevingsplan hanteert daarnaast nagenoeg voor ieder object slechts een bestemming: wonen of recreatie. 

Als gemeente zetten we ons in voor het versnellen van woningbouw door het realiseren van betaalbare huur- en koopwoningen, onder andere op gemeentelijke gronden. Daarnaast ligt de wachttijd voor een sociale huurwoning op dit moment op een gemiddelde van 13 maanden. Het valt daarmee binnen de maximale inschrijftermijn van drie jaar waarop woningzoekenden ingeschreven kunnen staan. Dit betekent dat ingeschrevenen binnen de inschrijvingstermijn een woning kunnen vinden. De duur van inschrijving is uiteraard wel afhankelijk van de specifieke woonwensen van woningzoekenden.

Normaal gesproken doen we geen uitspraken over persoonlijke situaties. In dit geval koos de betrokken familie ervoor hun verhaal publiek te maken, waarna wij alsnog hebben gereageerd met een schriftelijke verklaring en toelichting op de situatie. Dat doen we uit zorgvuldigheid, niet uit onwil om open te zijn.